Informacja dla kandydatów na dzierżawców mienia Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w zakresie form zabezpieczenia spłaty czynszu dzierżawnego oraz wymaganej dokumentacji do oceny wiarygodności finansowej kandydata na dzierżawcę i poręczycieli.

I. Zasady zabezpieczenia spłaty czynszu dzierżawnego.

1. Ustanowienie prawnego zabezpieczenia stanowi warunek zawarcia umowy.
2. Ustalając formy zabezpieczenia KOWR bierze pod uwagę ograniczenia wynikające z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 lipca 2017r. w sprawie określenia przedmiotów należących do rolnika prowadzącego gospodarstwo, które nie podlegają egzekucji (Dz. U. z 2017r. poz. 1385).
3. Formę zabezpieczenia ustala oddział terenowy KOWR w porozumieniu z kandydatem na dzierżawcę, biorąc pod uwagę:
   • wysokość czynszu dzierżawnego podlegającego zabezpieczeniu,
   • okres dzierżawy,
   • sytuację finansową i majątkową kandydata na dzierżawcę,
   • prawidłowość wywiązywania się z dotychczasowych zobowiązań, wynikających z umów zawartych z KOWR, w tym z płatności rat czynszu i należności z tytułu sprzedaży rozłożonej na raty oraz zobowiązań o charakterze publiczno-prawnym,
   • ryzyko związane ze spłatą czynszu dzierżawnego,
   • cechy danego zabezpieczenia, wynikające z dotyczących go przepisów prawnych oraz umowy o ustanowienie zabezpieczenia,
   • możliwości zaspokojenia z przyjętego zabezpieczenia roszczeń KOWR w najkrótszym czasie.
4. W zależności od przedmiotu zabezpieczenia i jego wartości oraz sytuacji finansowej kandydata na dzierżawcę stosowana jest jedna lub kilka form zabezpieczenia jednocześnie.
5. Zabezpieczenie czynszu dzierżawnego powinno obejmować oprócz 15-miesięcznego czynszu również odsetki ustawowe za 9 miesięcy od wysokości I raty czynszu oraz za
   3 miesiące od wysokości II raty czynszu (czyli za 6 miesięcy od wysokości czynszu rocznego), na wypadek braku zapłaty należności w okresie 3-miesięcznego wypowiedzenia umowy dzierżawy.
6. Do wyliczenia wartości zabezpieczenia czynszu dzierżawnego przyjmuje się średnią cenę pszenicy, publikowaną przez GUS za ostatnie dwa półrocza, poprzedzające wyliczenie tej wartości, a do wyliczenia odsetek ustawowych - wysokość odsetek, obowiązującą w dniu obliczania wartości zabezpieczenia.
7. W szczególnie uzasadnionych wypadkach dopuszcza się przyjmowanie jako jedynego zabezpieczenia weksli „in blanco” z własnego wystawienia (np. dzierżawa niewielkich powierzchni gruntów przez rolników posiadających stosunkowo duże, własne gospodarstwa o znacznej wartości), przy czym wartość rocznego czynszu z tak zabezpieczonej umowy nie powinna przekraczać 100 dt pszenicy.

II. Formy zabezpieczeń i ich charakterystyka.

1.        Gwarancja bankowa.

1. Zabezpieczenie przyszłych zobowiązań wobec KOWR może stanowić gwarancja banku zaakceptowanego przez KOWR. Gwarancja bankowa jest zobowiązaniem bezwarunkowej i nieodwołalnej spłaty należności KOWR z odsetkami i wszystkimi innymi kosztami, wynikającymi z umowy zawartej z KOWR przez bank, który udzielił gwarancji, w przypadku niewykonania zobowiązania przez dłużnika. Gwarancje przyjmuje się sporządzone wyłącznie w formie pisemnej. Gwarancja powinna zawierać:
   • nazwę i adres banku wystawiającego gwarancję (stempel banku),
   • numer kolejny gwarancji i datę jej wystawienia,
   • oświadczenie, że gwarancja jest bezwarunkowa i nieodwołalna,
   • nazwę i adres beneficjenta (O/T KOWR, Filii) gwarancji,
   • określenie przedmiotu gwarancji z powołaniem się na umowę zawartą z KOWR, którą zabezpiecza gwarancja z oznaczeniem jej stron, daty zawarcia, wysokości zobowiązania i terminów płatności,
   • określenie wysokości zobowiązania banku, udzielającego gwarancji,
   • określenie terminu ważności gwarancji, który nie powinien zakończyć się przed upływem 30 dni od terminu płatności, określonego w umowie z KOWR,
   • ewentualne określenie terminu rozpoczęcia ważności gwarancji, jeżeli ważność gwarancji biegnie od innego terminu niż data jej wystawienia.
2. Gwarancja winna być podpisana przez osoby do tego upoważnione. przyjmuje gwarancje bezwarunkowe, nieodwołalne i płatne na każde żądanie. Jeżeli dłużnik nie dokona płatności w terminie określonym w umowie, zawiadomi bank o tym fakcie listem poleconym za zwrotnym poświadczeniem odbioru, wzywając jednocześnie do wykonania zobowiązania z gwarancji. zwraca gwarancję bankowi, który jej udzielił, jeżeli dzierżawca bądź nabywca spłacił zobowiązanie lub upłynął termin ważności gwarancji.

2.        Poręczenie według prawa cywilnego.

1. Poręczenia za zobowiązania dłużnika mogą udzielać osoby fizyczne i prawne. Umowa poręczenia winna zawierać oświadczenia poręczycieli o dobrowolnym poddaniu się egzekucji, w związku z czym umowy te powinny mieć formę aktu notarialnego. Przed przyjęciem zabezpieczenia, KOWR bada kondycję finansową poręczyciela. Ocena sytuacji finansowej i majątkowej poręczyciela obejmuje w szczególności: źródła przychodów, ich wysokość i stabilność, wartość posiadanego majątku, wywiązywanie się z obciążeń publiczno-prawnych, wysokość ewentualnego zadłużenia, opinie banków i instytucji finansujących działalność poręczyciela.
2. Poręczenie jest umową, przez którą poręczyciel zobowiązuje się wobec KOWR spłacić całość lub część zobowiązania wraz z odsetkami, na wypadek, gdyby dłużnik KOWR nie wykonał swojego zobowiązania. Poręczenie powinno być złożone, pod rygorem nieważności, na piśmie. Poręczenie może być udzielone bezterminowo lub na czas trwania umowy z KOWR. Zawarcie umowy następuje przez przyjęcie przez KOWR oświadczenia, złożonego przez poręczyciela. Poręczenie podpisują osoby uprawnione do składania oświadczeń woli i zaciągania zobowiązań. Poręczyciel składa oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 pkt. 4 lub 5 Kodeksu postępowania cywilnego w zakresie zapłaty zobowiązania wraz z należnymi odsetkami i innymi należnościami ubocznymi, wynikającymi z umowy w przypadku, gdy dłużnik, za którego zostało udzielone poręczenie, nie spełni swego świadczenia w terminach określonych w zawartej z KOWR umowie. Oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji musi być złożone w formie aktu notarialnego. Czynności prawne, przekraczające zakres zwykłego zarządu, osób pozostających w małżeńskiej wspólności majątkowej, związane z ustanowieniem poręczenia przez te osoby, wymagają pisemnego potwierdzenia przez ich małżonków. O opóźnieniu spłaty należności, KOWR zawiadamia poręczyciela listem poleconym za zwrotnym poświadczeniem odbioru.

3.        Weksel własny in blanco.

1. W celu zabezpieczenia spłaty należności kandydat na dzierżawcę zobowiązany jest złożyć weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową, będącą porozumieniem, określającym warunki wypełnienia przez KOWR weksla in blanco. Weksel jako papier wartościowy, sporządzony w wymaganej przez prawo wekslowe formie, zawiera bezwarunkowe zobowiązanie osób na nim podpisanych do zapłaty określonej sumy pieniężnej oznaczonej osobie w ustalonym terminie i miejscu. Wystawca weksla (kontrahent) składa czytelny podpis (imię i nazwisko) na wekslu i deklaracji wekslowej w obecności upoważnionego pracownika KOWR. W przypadku braku możliwości złożenia podpisu w obecności upoważnionego pracownika KOWR dopuszcza się przekładanie dokumentów z podpisem notarialnie poświadczonym. Analogicznie należy postępować w odniesieniu do podpisów poręczyciela wekslowego i współmałżonków wyrażających zgodę na zaciągnięcie zobowiązania. Jeżeli wystawca jest osobą prawną, weksel muszą podpisać osoby, wchodzące w skład organu osoby prawnej, uprawnione do jej reprezentowania lub inne osoby, upoważnione do zaciągania zobowiązań wekslowych w granicach swego umocowania. Czynności prawne, przekraczające zakres zwykłego zarządu, osób pozostających w małżeńskiej wspólności majątkowej, związane z wystawieniem weksla przez te osoby, wymagają pisemnego potwierdzenia przez ich małżonków. Weksel in blanco może zawierać, poza podpisem wystawcy, inne elementy, charakterystyczne dla weksla własnego, takie jak:
   1. termin płatności – np. „za okazaniem”, „w pewien czas po okazaniu”,
   2. data i miejsce wystawienia weksla,
   3. wskazanie remitenta (wierzyciela wekslowego),
   4. miejsce płatności,
   5. klauzule wekslowe, takie jak: zakaz indosowania, „bez protestu”, oznaczenie domicyliatu (osoby trzeciej, u której weksel jest płatny), klauzula oznaczająca dłuższy niż rok termin przedstawienia weksla do zapłaty.
2. Podając jakąkolwiek datę na wekslu - miesiąc należy napisać słownie.
3. Weksel in blanco nie powinien zawierać sumy wekslowej.
4. Weksel in blanco z klauzulą „za okazaniem” jest płatny przy przedstawieniu. Weksel taki powinien być przedstawiony do zapłaty w ciągu roku od dnia wystawienia. W wypadku, gdy weksel in blanco ma zabezpieczać niespłaconą cenę w okresie dłuższym niż rok od daty jego wystawienia, konieczne jest opatrzenie klauzulą, wydłużającą ten okres.
5. Wraz z wekslem in blanco kontrahent składa deklarację do weksla in blanco. Deklaracja ta stwierdza treść porozumienia pomiędzy kontrahentem a KOWR, co do wypełnienia weksla. Wskazuje w szczególności:
   1. kiedy KOWR ma prawo wypełnić weksel,
   2. do jakiej kwoty weksel może być wypełniony,
   3. jaki termin płatności może być wpisany na wekslu,
   4. o jakie klauzule wekslowe może być uzupełniony weksel.
6. Deklaracja nie jest warunkiem ważności weksla. W wypadku podjęcia decyzji o dochodzeniu praw z weksla, weksel wypełniany jest zgodnie z porozumieniem, zawartym w deklaracji, dlatego też deklaracja wekslowa jest dokumentem zabezpieczającym dłużnika.
7. O wypełnieniu weksla KOWR zawiadamia wystawcę weksla oraz ewentualnie poręczycieli listem poleconym za zwrotnym poświadczeniem odbioru, informując o wysokości sumy wekslowej oraz terminie płatności. Jednocześnie KOWR wzywa wystawcę do zapłaty sumy wekslowej.

4.        Poręczenie wekslowe.

1. Formą zabezpieczenie czynszu dzierżawnego może być weksel in blanco z poręczeniem (awal). Awal jest poręczeniem, udzielonym za osobę zobowiązaną wekslowo. Istota poręczenia jako zabezpieczenia polega na tym, że wierzyciel jest uprawniony do dochodzenia zapłaty określonej sumy wekslowej zarówno od dłużnika wekslowego jak i jego poręczyciela (odpowiedzialność solidarna).
2. Przed przyjęciem poręczenia, KOWR sprawdza wiarygodność finansową poręczyciela.
3. Poręczenie umieszcza się na wekslu lub przedłużku w formie podpisu poręczyciela (w przypadku osób fizycznych imię i nazwisko, a osób prawnych nazwa podmiotu oraz imię i nazwisko osoby ją reprezentującej) wraz ze zwrotem „poręczam”. Na przedniej stronie wystarczający jest sam podpis (imię i nazwisko) lub nazwa podmiotu i podpis. Poręczyciel oprócz podpisu na wekslu składa podpis na deklaracji poręczenia wekslowego.
4. W deklaracji poręczenia wekslowego określa się czy poręczenie obejmuje całość czy część zobowiązania.
5. Deklaracja powinna zawierać zgodę małżonka poręczyciela w przypadku braku rozdzielności majątkowej.
6. O wypełnieniu weksla KOWR zawiadamia, oprócz wystawcy, poręczycieli listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, informując o wysokości sumy wekslowej oraz terminie płatności. Równocześnie KOWR wzywa wystawcę weksla do zapłaty sumy wekslowej.

5.        Przewłaszczenie na zabezpieczenie.          

1. W celu zabezpieczenia spłaty zobowiązań wobec KOWR, kandydat na dzierżawcę może dokonać przewłaszczenia na zabezpieczenie - na rzecz KOWR - rzeczy ruchomych, takich jak: maszyny, urządzenia, surowce, półfabrykaty, towary przeznaczone do sprzedaży, środki transportu, itp. będące we władaniu dającego w przewłaszczenie.
2. Przed dokonaniem przewłaszczenia konieczne jest dokonanie wyceny przewłaszczanego majątku przez uprawnionego rzeczoznawcę bądź oszacowanie wartości przez zakład ubezpieczeniowy.
3. KOWR dokonuje sprawdzenia czy rzeczy mające być przedmiotem przewłaszczenia nie są obciążone na rzecz osób trzecich, np. zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym. Sprawdzenia tego dokonuje się na podstawie odpowiednich zaświadczeń oraz wypisów.
4. Przewłaszczenie następuje na podstawie zawartej umowy.
5. Jeżeli przedmiotem przewłaszczenia są rzeczy oznaczone co do tożsamości (np. maszyny, urządzenia, pojazdy mechaniczne, środki transportu) przewłaszczający zatrzymuje przewłaszczone rzeczy jako biorący do bezpłatnego używania. Rzecz będąca przedmiotem przewłaszczenia powinna być określona w umowie w sposób umożliwiający jej dokładne zidentyfikowanie. Przewłaszczający może używać rzeczy przewłaszczonych w sposób odpowiadający ich właściwościom i przeznaczeniu. Bez zgody KOWR rzecz przewłaszczona nie może być oddana osobie trzeciej do używania.
6. Jeżeli przedmiotem przewłaszczenia są rzeczy oznaczone co do gatunku (np. surowce, półfabrykaty, itp.) oraz towary przeznaczone do sprzedaży, do przeniesienia własności potrzebne jest także przeniesienie posiadania rzeczy. Dający w przewłaszczenie zatrzymuje przewłaszczone rzeczy w swoim posiadaniu w charakterze przechowawcy. Rzeczy te winny być wyodrębnione i odpowiednio oznaczone. Rzecz przewłaszczona winna być w umowie oznaczona co do rodzaju, jakości i wartości. Rzeczy przewłaszczone mogą być zbywane, ale powinny być zastąpione rzeczami tego samego rodzaju, jakości i wartości (w przypadku towarów przeznaczonych do sprzedaży) lub innymi rzeczami wytworzonymi z rzeczy przewłaszczonych (w przypadku surowców, półfabrykatów).
7. Wszelkie koszty utrzymania rzeczy przewłaszczonej ponosi przewłaszczający.
8. Rzecz przewłaszczona winna być ubezpieczona. KOWR wraz z przewłaszczeniem przyjmuje cesję praw z umowy ubezpieczenia. Na cesję praw z umowy ubezpieczenia winien pisemną zgodę wyrazić ubezpieczyciel.
9. W wypadku wygaśnięcia zobowiązania, rzecz przewłaszczona przechodzi z powrotem na przewłaszczającego.

6.        Zastaw rejestrowy.

1. Zastaw rejestrowy może stanowić jedną z form zabezpieczenia wierzytelności KOWR. Do ustanowienia zastawu rejestrowego dochodzi na podstawie umowy między osobą uprawnioną do rozporządzania przedmiotem zastawu (zastawcą) a wierzycielem (zastawnikiem) oraz wpisu na tej podstawie do rejestru zastawów. Umowa o ustanowienie zastawu rejestrowego (umowa zastawnicza) powinna określać co najmniej:
   1. datę zawarcia umowy,
   2. imię i nazwisko (nazwę) oraz miejsce zamieszkania (siedzibę) i adres zastawnika, zastawcy oraz dłużnika, jeżeli nie jest on zastawcą,
   3. przedmiot zastawu w sposób odpowiadający jego właściwościom,
   4. wierzytelność zabezpieczoną zastawem – przez oznaczenie jej wysokości oraz stosunku prawnego, z którego ta wierzytelność wynika.
2. Wniosek o dokonanie wpisu zastawu rejestrowego do rejestru zastawów powinien być złożony przez zastawnika lub zastawcę. W umowie zastawniczej należy określić, która ze stron jest zobowiązana do złożenia wniosku o dokonanie wpisu zastawu rejestrowego. W przypadku gdy zobowiązany jest zastawca - w umowie należy zawrzeć zobowiązanie do powiadomienia KOWR o złożeniu wniosku w terminie 7 dni od złożenia.
3. Przedmiot zastawu może być pozostawiony w posiadaniu zastawcy i wykorzystywany na warunkach, określonych w umowie zastawu.
4. Przedmiotem zastawu rejestrowego mogą być rzeczy ruchome, z wyjątkiem statków morskich wpisanych do rejestru okrętowego, a także prawa majątkowe, jeżeli są zbywalne. Zastawem rejestrowym można w szczególności obciążyć:
   1. rzeczy oznaczone co do tożsamości (indywidualnie),
   2. rzeczy oznaczone co do gatunku, przy czym w umowie zastawniczej musi być określona ich liczba oraz sposób wyodrębnienia od innych rzeczy tego samego gatunku; powstaje tyle zastawów, ile jest rzeczy danego gatunku, a zbycie jednej z tych rzeczy nie powoduje wygaśnięcia zastawu,
   3. zbiór rzeczy ruchomych lub praw, stanowiący całość gospodarczą, choćby jego skład był zmienny; przedmiotem zastawu rejestrowego może być więc część przedsiębiorstwa, składająca się z rzeczy ruchomych oraz praw majątkowych, stanowiących całość gospodarczą,
   4. wierzytelności,
   5. prawa na dobrach niematerialnych,
   6. prawa z papierów wartościowych.
5. Obciążenie rzeczy zastawem pozostaje w mocy, bez względu na zmiany, którym może ona ulegać w toku przetwarzania, a w razie połączenia lub pomieszania rzeczy obciążonej z innymi rzeczami ruchomymi w taki sposób, że przywrócenie stanu poprzedniego byłoby niemożliwe albo związane z nadmiernymi trudnościami lub kosztami – zastaw rejestrowy obciąża całość połączonych lub pomieszanych rzeczy.

7.           Hipoteka

1. Hipoteka jest ograniczonym prawem rzeczowym i ma charakter akcesoryjny. Oznacza to, że hipoteka nie może powstać bez wierzytelności już istniejącej lub mogącej powstać w przyszłości. Hipoteka jest jednym ze sposobów zabezpieczenia wierzytelności pieniężnej, jest prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z obciążonej nieruchomości, bez względu na to czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości, z wyjątkiem wierzycieli uprzywilejowanych.
2. W razie podziału nieruchomości hipoteka, obciążająca dotychczas nieruchomość, obciąża wszystkie nieruchomości, utworzone przez podział, w wyniku czego powstaje hipoteka łączna. Wierzyciel, któremu przysługuje hipoteka łączna, może według swego uznania żądać zaspokojenia w całości lub w części z każdej nieruchomości z osobna, z niektórych z nich lub ze wszystkich łącznie. Może również według swego uznania dokonać jej podziału pomiędzy poszczególne nieruchomości. W celu zabezpieczenia tej samej wierzytelności można w drodze czynności prawnej, obciążyć więcej niż jedną nieruchomość. Wówczas powstaje hipoteka łączna umowna.
3. Hipoteka zabezpiecza jedynie wierzytelności pieniężne i może być wyrażona tylko w oznaczonej sumie pieniężnej.
4. Przed przyjęciem zabezpieczenia w formie hipoteki KOWR kandydat na dzierżawcę powinien zgromadzić następujące dokumenty:
   1. kopie dokumentów potwierdzających tytuł prawny do nieruchomości, które będą objęte hipoteką,
   2. odpis z księgi wieczystej, opatrzony datą jak najbliższą terminowi zawarcia umowy z KOWR lub wydruk z Elektronicznych Ksiąg Wieczystych (ekw.ms.gov.pl),
   3. aktualną wycenę nieruchomości, dokonaną przez uprawnione do tego osoby; wartość nieruchomości, na której ma być ustanowiona hipoteka, powinna być o tyle wyższa od kwoty wierzytelności, aby stwarzała realną możliwość pełnego zaspokojenia roszczeń KOWR w przypadku sprzedaży nieruchomości.
5. Do powstania hipoteki niezbędne jest:
   1. zawarcie umowy o ustanowienie hipoteki,
   2. wpis hipoteki do księgi wieczystej.
6. Hipotekę może ustanowić właściciel nieruchomości bez względu na to, czy dług jest jego długiem osobistym, czy też długiem osoby trzeciej.
7. Hipoteka umowna zabezpiecza wierzytelność pieniężną, w tym również wierzytelność przyszłą. Hipoteka zabezpiecza wierzytelność do oznaczonej sumy pieniężnej, a także mieszczące się w sumie hipoteki roszczenia o odsetki oraz o przyznane koszty postępowania, jak również inne roszczenia o świadczenia uboczne, jeżeli zostały wymienione w dokumencie stanowiącym podstawę wpisu hipoteki do księgi wieczystej.

8.        Przelew wierzytelności.

1. Przelew wierzytelności polega na przeniesieniu na rzecz KOWR praw z tytułu przysługującej wierzytelności. Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona dokumentem – przelew musi być dokonany również w formie pisemnej. Zbywca ma obowiązek zawiadomić dłużnika o dokonanym przelewie. Z chwilą zawiadomienia dłużnik ma obowiązek spełnić świadczenie do rąk nabywcy wierzytelności.
2. Zabezpieczenie w formie przelewu wierzytelności jest realne, jeżeli wierzytelność jest ściągalna i jej wymagalność powstaje w okresie późniejszym niż chwila dokonywania przelewu. Przed ustanowieniem zabezpieczenia KOWR bada status prawny wierzytelności, która ma być przeniesiona.

9.        Blokada środków pieniężnych na rachunku bankowym wraz z pełnomocnictwem do dysponowania rachunkiem bankowym.  

1. Zabezpieczenie należności KOWR może nastąpić w formie nieodwołalnej blokady środków pieniężnych, zgromadzonych na rachunkach bankowych. Blokada dokonywana jest przez bank, prowadzący rachunek, na pisemne zlecenie posiadacza rachunku. Istotą blokady jest to, że wypłata zablokowanej gotówki na rzecz posiadacza rachunku – może nastąpić tylko za zgodą KOWR, na rzecz którego dokonano blokady. W razie nieuiszczenia należności - KOWR może zażądać wypłaty z zablokowanych środków pieniężnych na mocy udzielonego pełnomocnictwa do dysponowania kwotą blokady.
2. Pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem bankowym jest skuteczną formą zabezpieczenia należności pod warunkiem, że saldo na rachunku w każdej chwili odpowiada co najmniej kwocie zobowiązania. Pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem bankowym może być udzielone przez zobowiązanego wobec KOWR jak również przez osobę trzecią. Tę formę zabezpieczenia można stosować łącznie z innymi formami zabezpieczenia jako ich wzmocnienie.
3. Pełnomocnictwo:
   1. powinno być udzielone jako nieodwołalne,
   2. może być udzielone jako terminowe, a okres jego obowiązywania powinien być powiązany z terminem spłaty należności,
   3. powinno uprawniać KOWR do pobierania z rachunku bankowego środków w wysokości, odpowiadającej kwocie niespłaconej należności głównej wraz z oprocentowaniem i odsetkami.

10.      Przystąpienie do długu.    

1. Przystąpienie do długu polega na przystąpieniu osoby trzeciej do dotychczasowego zobowiązania dłużnika. Osoba ta nie zastępuje dotychczasowego dłużnika, lecz występuje wraz z nim w charakterze dłużnika. Odpowiedzialność obu dłużników jest samoistna i solidarna.
2. Przez przystąpienie do długu wierzyciel (KOWR) uzyskuje zabezpieczenie, polegające na tym, że swą wierzytelność ma prawo ściągnąć także od dłużnika przystępującego, który może stwarzać większą gwarancję wypłacalności niż dłużnik główny.

11.      Kaucja.    

Zabezpieczenie w formie kaucji polega na wpłacie środków pieniężnych na rachunek bankowy Oddziału Terenowego KOWR.

12.      Zlecenie przekazania środków z tytułu płatności obszarowych.

Środki z tytułu płatności obszarowych, zgromadzone na rachunku kontrahentów KOWR, mogą stanowić zabezpieczenie płatności, wynikających z zawartych umów – po przyjęciu przez bank do realizacji zlecenia kontrahenta przekazania tych środków na rzecz KOWR.

III. Wykaz dokumentacji niezbędnej do oceny wiarygodności kandydatów na dzierżawców mienia Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz poręczycieli

1. W wypadku osoby fizycznej
   • oświadczenie dotyczące posiadanego majątku wraz z jego szacunkową wartością, a w przypadku, gdy w skład majątku wchodzą nieruchomości stanowiące przedmiot własności lub użytkowania wieczystego - numer księgi wieczystej, a w przypadku braku księgi wieczystej - numer zbioru dokumentów prowadzonego dla danej nieruchomości,
   • oświadczenie o zaciągniętych zobowiązaniach bądź ich braku,
   • zaświadczenie z urzędu skarbowego, ZUS, KRUS, urzędu gminy o niezaleganiu z płatnościami publicznoprawnymi lub ewentualnie stosowne oświadczenie,
   • zaświadczenie o wpisie do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub wydruk z CEIDG (prod.ceidg.gov.pl) - w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej,
   • zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia ze stosunku pracy - w przypadku pozostawania w stosunku pracy,
   • kopię ostatniej złożonej rocznej deklaracji podatkowej albo wydruk tej deklaracji, złożonej za pomocą środków komunikacji elektronicznej - w przypadku, gdy dzierżawca/poręczyciel jest obowiązany do rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych,
   • informację banku prowadzącego rachunek o wysokości obrotów na rachunku - w przypadku posiadania rachunku bankowego,
   • informację banku o wysokości zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek oraz terminowości ich spłat - w przypadku, gdy dzierżawca/poręczyciel jest kredytobiorcą lub pożyczkobiorcą,
2. W wypadku osoby prawnej:
   • aktualny odpis z Krajowego Rejestru Sądowego lub wydruk z Elektronicznego Krajowego Rejestru Sądowego (ekrs.ms.gov.pl),
   • kopię sprawozdania finansowego z ostatnich trzech lat - w przypadku, gdy dzierżawca/poręczyciel był obowiązany do sporządzania sprawozdań finansowych,
   • kopię ostatniej złożonej rocznej deklaracji podatkowej wspólników spółki albo wydruk tej deklaracji, złożonej za pomocą środków komunikacji elektronicznej - w przypadku spółek niebędących osobami prawnymi,
   • zaświadczenie z urzędu skarbowego, ZUS, KRUS, urzędu gminy o niezaleganiu z płatnościami publicznoprawnymi lub stosowne oświadczenie,
   • informację banku prowadzącego rachunek o wysokości obrotów na rachunku,
   • informację banku o wysokości zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek oraz terminowości ich spłat - w przypadku, gdy dzierżawcą/poręczycielem jest kredytobiorcą lub pożyczkobiorcą.

Dodatkowo należy złożyć oświadczenie czy kandydat na dzierżawcę bądź osoba poręczająca jest:

• poręczycielem w stosunku do innych umów zawartych z KOWR,
• dzierżawcą bądź nabywcą nieruchomości Zasobu oraz jak wywiązuje się z płatności na rzecz KOWR.

W wypadku, jeśli kandydatem na dzierżawcę/poręczycielem jest osoba fizyczna niezbędna jest zgoda współmałżonka na poręczenie, lub dokument o rozdzielności majątkowej, poświadczony notarialnie za zgodność z oryginałem bądź oświadczenie, że kandydata na dzierżawcę/poręczyciel jest stanu wolnego.

IV. Rodzaj dokumentów związanych z formą zabezpieczenia.

Dokumenty towarzyszące określonej formie zabezpieczenia:

1. gwarancja bankowa – oryginał gwarancji bankowej, nieodwołalnej i bezwarunkowej, ewentualnie promesa udzielenia takiej gwarancji przez bank,
2. poręczenie wg prawa cywilnego – umowa poręczenia oraz dokumenty świadczące o wiarygodności poręczyciela,
3. weksel własny in blanco – weksel wraz z deklaracją wystawcy,
4. poręczenie wekslowe – weksel wraz z deklaracją wystawcy i poręczyciela, dokumenty świadczące o wiarygodności poręczyciela,
5. przewłaszczenie na zabezpieczenie - umowa przewłaszczenia wraz z wykazem rzeczy przewłaszczonych, polisa ubezpieczenia wraz z cesją praw z niej wynikających (odnawiana każdego roku), wycena przewłaszczanego majątku przez uprawnionego rzeczoznawcę bądź oszacowanie przez zakład ubezpieczeniowy,
6. zastaw rejestrowy – umowa zastawnicza, uprawnienia do rozporządzania przedmiotem zastawu, odpis z rejestru zastawów,
7. hipoteka – aktualny odpis z księgi wieczystej (lub wydruk z Elektronicznych Ksiąg Wieczystych) lub zawiadomienie z sądu, wycena nieruchomości, wniosek o ustanowienie hipoteki; w wypadku nieruchomości zabudowanych – umowa ubezpieczenia budynków od ognia i innych zdarzeń losowych oraz umowa cesji praw z polisy ubezpieczeniowej, odnawianej każdego roku,
8. przelew wierzytelności – umowa o przelew wierzytelności, umowa, z której wynika cedowana wierzytelność,
9. blokada środków pieniężnych na rachunku bankowym – zaświadczenie z banku o prowadzonym rachunku bankowym, na którym są zgromadzone środki, podlegające blokadzie, upoważnienie dla KOWR do dysponowania kwotą blokady,
10. pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem bankowym – pełnomocnictwo, zaświadczenie z banku o prowadzeniu rachunku, na którym są zgromadzone środki,
11. przystąpienie do długu – umowa o przystąpieniu do długu, dokumenty świadczące o wiarygodności osoby przystępującej do długu, analogiczne jak wymagane dla osoby poręczającej,
12. kaucja – umowa ustanowienia kaucji,
13. zlecenie przekazania środków z tytułu płatności obszarowych.